Το μάτι λειτουργεί όπως ακριβώς η φωτογραφική μηχανή, ή για να είμαστε πιο ακριβείς, η φωτ.μηχανή κατασκευάστηκε να λειτουργεί όπως ακριβώς το μάτι.
Ο ΒΟΛΒΟΣ είναι ένας σκοτεινός θάλαμος. Οι ακτίνες του φωτός συγκεντρώνονται από τον κερατοειδή και τον κρυσταλλοειδή φακό (φακός zoom της φ.μηχανής) και περνούν από το άνοιγμα της κόρης (διάφραγμα της φ.μηχανής) για να εστιαστούν και να αποτυπωθούν ως εικόνα στον αμφιβληστροειδή (ευαίσθητο φίλμ-κάρτα μνήμης).Στη συνέχεια η εικόνα αποκωδικοποιείται στον εγκέφαλο (εκτυπώνεται στο φωτ.χαρτί-οθόνες).
Ο βολβός περιβάλεται από ένα ινώδη εξωτερικό χιτώνα, λευκό, σκληρό, ανθεκτικό και αδιαφανή, που λέγεται ΣΚΛΗΡΟΣ. Στο πρόσθιο μέρος του ματιού υπάρχει ο ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΗΣ, που είναι σφαιρικός, διαυγής, διάφανος και επιτρέπει στο φως να περνά.
Πίσω από τον κερατοειδή υπάρχει η ΙΡΙΔΑ, το χρωματιστό τμήμα του ματιού (καστανό, πράσινο, γαλάζιο, κλπ). Η ίριδα αφήνει στη μέση ένα στρογγυλό άνοιγμα, την ΚΟΡΗ, για να περνά το φως. Η ίριδα έχει μύες που προκαλούν συστολή (μύση) ή διαστολή (μυδρίαση), ανάλογα με τις συνθήκες φωτός που επικρατούν. Αυτό γίνεται αντανακλαστικά από το συμπαθητικό και παρασυμπαθητικό αυτόνομο νευρικό σύστημα. Οταν υπάρχει πολύ φως προκαλείται μύση και όταν είναι σκοτάδι οι κόρες διαστέλλονται για να περάσει περισσότερο φως.
Ο κερατοειδής και η ίριδα σχηματίζουν μία γωνία, τη ΓΩΝΙΑ του προσθίου θαλάμου. Ο πρόσθιος θάλαμος είναι γεμάτος από διαυγές υγρό, το ΥΔΑΤΟΕΙΔΕΣ υγρό, που διατηρεί τη σύσταση στο πρόσθιο τμήμα του ματιού. Η γωνία παίζει σημαντικό ρόλο στο γλαύκωμα (αν είναι κλειστή ή ανοικτή), γιατί από αυτήν παροχετεύεται το υδατοειδές υγρό μέσω του διηθητικού ηθμού ιστός με ανοίγματα, δοκίδες, που διηθούν το υγρό).
Πίσω από την ίριδα βρίσκεται ο κρυσταλλοειδής ΦΑΚΟΣ, περίπου μεγέθους φακής. Ο κερατοειδής μαζί με τα φακό διαθλούν και συγκεντρώνουν τις ακτίνες του φωτός στον αμφιβληστροειδή, όπου εστιάζονται πάνω στην ωχρά κηλίδα. Ο φακός μπορεί και αυξομειώνει το σχήμα του, μεταβάλλοντας ταυτόχρονα και τη διαθλαστική του δύναμη, με το μηχανισμό της προσαρμογής. Ετσι, “ζουμάροντας” εστιάζει την εικόνα, ανάλογα αν κοιτάμε μακρυά ή κοντά.
Πίσω από το φακό, το οπίσθιο τμήμα της κοιλότητας του βολβού αποτελείται από το ΥΑΛΟΕΙΔΕΣ σώμα, ένα ζελατινώδες, διαφανές υλικό, που έχει μεγάλη ελαστικότητα. Ο σκληρός χιτώνας εσωτερικά περιβάλλεται από τον ΧΟΡΙΟΕΙΔΗ χιτώνα, πλούσιο σε αιμοφόρα αγγεία.
Τέλος στο εσώτερο τμήμα του ματιού υπάρχει ο ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΗΣ χιτώνας, ο νεύρινος χιτώνας που αποτελείται από πολλές επιμέρους στοιβάδες. Το φωτεινό ερέθισμα προσλαμβάνεται από τα φωτοευαίσθητα κύτταρα, τα κωνία και τα ραβδία, και με πολύπλοκους μηχανισμούς μετατρέπεται σε νευρικό ερέθισμα. Τα γαγγλικά νευρικά κύτταρα προσλαμβάνουν το ερέθισμα και το μεταφέρουν μέσω του οπτικού νεύρου, που σχηματίζουν.
Το ΟΠΤΙΚΟ ΝΕΥΡΟ είναι σαν ένα κορδόνι, και σχηματίζεται από όλες τις νευρικές ίνες του αμφ/δούς (νευράξονες των γαγγλιακών κυττάρων). Εξέρχεται από τον βολβό, οι ίνες του χιάζονται πίσω από την υπόφυση, συνεχίζουν την πορεία τους μέσω της οπτικής οδού του εγκεφάλου και καταλήγουν στο πίσω μέρος της κεφαλής, στον ΟΠΤΙΚΟ ΦΛΟΙΟ, στην πληκτραία σχισμή του ινιακού λοβού.
Η κινητικότητα του οφθαλμού γίνεται με έξι μύες, που καταφύονται εξωτερικά, πάνω στον σκληρό χιτώνα.
ΟΦΘΑΛΜΟΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
Εξι μύες είναι υπεύθυνοι για την κινητικότητα του ματιού. Τέσσερις ορθοί μύες : έσω ορθός, έξω ορθός, άνω ορθός και κάτω ορθός, και δύο λοξοί μύες : άνω λοξός και κάτω λοξός.Οι μύες συσπώνται ανάλογα με την κίνηση του βλέμματος, και στρέφουν το βολβό προς την επιθυμητή κατεύθυνση.