Ο προληπτικός Οφθαλμολογικός έλεγχος στα παιδιά είναι απαραίτητο να ξεκινά από την προσχολική ηλικία, περίπου 4 ετών. Ο εξειδικευμένος Οφθαλμίατρος-Παιδοφθαλμίατρος θα εξετάσει το βρέφος-παιδί με ειδικές εξετάσεις, για να διαπιστώσει αν υπάρχει κάποιο διαθλαστικό ή άλλο παθολογικό πρόβλημα στα ματάκια του παιδιού. Ο αδρός έλεγχος μόνο από τον παιδίατρο συνήθως δεν είναι επαρκής.
Τα παιδιά γεννιούνται κατά κανόνα με μικρή Υπερμετρωπία, καθώς τα ματάκια τους είναι μικρά, η οποία σταδιακά εξαλείφεται και γίνεται Εμμετρωπία, καθώς το παιδί αναπτύσσεται. Η μεγάλη υπερμετρωπία όμως δεν περνάει και δημιουργεί συμπτώματα, όπως κούραση στο διάβασμα και πονοκεφάλους, στραβισμό, και όταν είναι ετερόπλευρη δημιουργεί αμβλυωπία, δηλαδή χαμηλή όραση στο ένα μάτι.
Η εξέταση με κυκλοπληγία (με ειδικές σταγόνες κυκλοπεντολάτης, που χαλαρώνουν την προσαρμογή των ματιών) μας επιτρέπει να διαγνώσουμε υψηλά διαθλαστικά σφάλματα από πολύ μικρή ηλικία, ασχέτως γνωστικής ικανότητας του μικρού παιδιού, και να τα διορθώσουμε με τα κατάλληλα γυαλιά.
Ο Οφθαλμολογικός έλεγχος χρειάζεται να γίνεται νωρίτερα, ακόμα και από την ηλικία των 6 μηνών ή και αμέσως μετά την γέννηση, όταν διαπιστώνονται τα παρακάτω, από τους γονείς ή από τον Παιδίατρο :
–Προωρότητα (κίνδυνος για Αμφιβληστροειδοπάθεια προωρότητας- ROP-Retinopathy of prematurity). Συνήθως τα πρόωρα βρέφη παρακολουθούνται από την γέννηση τους στην κλινική ή στο Νοσοκομείο.
-Λευκή αντανάκλαση – Λευκοκορία, πίσω από την κόρη του ματιού. Η κόρη δεν φαίνεται μαύρη, όπως πρέπει να είναι φυσιιολογικά. Αιτίες Λευκοκορίας : συγγενής καταρράκτης, παραμονή πρωτογενούς υαλώδους, ρετινοβλάστωμα (κακοήθης όγκος της βρεφικής ηλικίας), νόσος Coats, αποκόλληση αμφ/δούς, κλπ
-ΠΡΟΣΟΧΗ όταν η μητέρα έχει νοσήσει κατά την εγκυμοσύνη από ερυθρά ή τοξοπλάσμωση, νόσοι που δημιουργούν συγγενείς ανωμαλίες στο έμβρυο (συγγενής καταρράκτης, στραβισμός, ουλές αμφ/δούς, κ.α.).
–Στραβισμός : τα μάτια του παιδιού δεν είναι ίσια, αλλά αποκλίνουν προς τη μύτη ή προς τα έξω, όταν μας κοιτάζουν ευθεία και ΟΧΙ λοξά.
-Δυσκολία ανάγνωσης, μαθησιακές δυσκολίες, πονοκέφαλος, όταν φέρνουν τα αντικείμενα πολύ κοντά τους για να τα δουν (αυτό αποτελεί συχνά κακή συνήθεια των παιδιών, δεν είναι πάντα παθολογικό), κι όταν γενικά παρατηρούμε ότι η ανταπόκριση του παιδιού στα οπτικά εξωτερικά ερεθίσματα δεν είναι η αναμενόμενη για την ηλικία του.
-Σημαντικός κίνδυνος για τα παιδιά είναι η ΑΜΒΛΥΩΠΙΑ, το τεμπέλικομάτι (βλέπε σχετική αναλυτική ανάρτηση). Αυτή συχνά ΔΕΝ διαγιγνώσκεται εγκαίρως, γιατί το παιδί βλέπει καλά με το άλλο του μάτι και δεν αντιλαμβάνεται τη διαφορά για να παραπονεθεί. Αν η διάγνωση και η θεραπεία (με γυαλιά και κλείσιμο του καλού ματιού) δεν γίνει όσο το δυνατόν νωρίτερα, μέχρι την ηλικία των 6-7 ετών, μετά παραμένει μόνιμη οπτική αναπηρία, με τις επακόλουθες επιπτώσεις στη ζωή του παιδιού, και στο επάγγελμα που θα επιλέξει να κάνει.
Να ακούμε τα παράπονα των παιδιών μας, όταν λένε ότι δεν βλέπουν, να τα σεβόμαστε και να προβαίνουμε σε ειδικό οφθαλμολογικό έλεγχο. Υπάρχουν παιδιά που υποκρίνονται ότι δεν βλέπουν γιατί θέλουν να φορέσουν γυαλιά, αλλά αυτό στην εμπειρία μου είναι σπάνιο. Αντίθετα, βλέπω συχνά παιδιά παραμελημένα, που θα έπρεπε να είχαν φορέσει γυαλιά πολύ νωρίτερα για να αναπτύξουν μια καλή όραση. ΜΗΝ ΑΜΕΛΕΙΤΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΜΑΤΙΩΝ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΑΣ